Szumy uszne to powszechny problem zdrowotny, który może wpłynąć na jakość życia osób dotkniętych tym zjawiskiem. W artykule przedstawione zostaną przyczyny powstawania szumów usznych, metody diagnostyczne oraz sposoby radzenia sobie z tym nieprzyjemnym dolegliwością.
Przyczyny powstawania szumów usznych
Przyczyny szumów usznych mogą być błahe tj. woskowina. Mogą być również spowodowane uszkodzeniem komórek słuchowych w uchu wewnętrznym za sprawą narażenia na głośne dźwięki lub starzeniem się. Czasami szumy uszne mogą być również wynikiem zaburzeń krążenia krwi lub też nadmiernym stresem. Warto dodać, że niektóre leki także mogą wywołać szumy uszne jako jeden ze swoich skutków ubocznych.
Jakie są przyczyny szumów usznych?
Szumy uszne to subiektywne odczucie dźwięków, których nie ma w otoczeniu – mogą przypominać pikanie, brzęczenie, świst czy szum wody. Choć każda osoba może opisywać je inaczej, wspólnym mianownikiem jest uczucie dźwięku wewnątrz głowy lub głęboko w uchu. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przyczyny szumów usznych:
- uszkodzenie komórek słuchowych w uchu wewnętrznym – z upływem lat lub wskutek ekspozycji na nadmierny hałas (praca w zakładzie przemysłowym, głośne koncerty, używanie słuchawek na maksymalnej głośności) komórki rzęsate w ślimaku ulegają uszkodzeniu; ich dysfunkcja prowadzi do nieprawidłowego przekazywania impulsów nerwowych, które mózg interpretuje jako szum;
- choroby ucha środkowego i wewnętrznego:
- zapalenie ucha środkowego – przewlekłe lub nawracające infekcje powodują stany zapalne, co może wywoływać szumy uszne, często z towarzyszącymi bólami i uczuciem zatkania ucha;
- otoskleroza – choroba powodująca stopniowe unieruchomienie strzemiączka w uchu środkowym; zaburzenia ruchomości kosteczek słuchowych skutkują osłabieniem przewodzenia dźwięku oraz pojawieniem się szumów;
- choroba Meniere’a – nadmierne ciśnienie płynu w uchu wewnętrznym prowadzi do napadowych zawrotów głowy, ubytku słuchu i szumów usznych, często jednostronnych.
- czynniki naczyniowe i metaboliczne:
- nadciśnienie tętnicze – zbyt wysokie napięcie w naczyniach krwionośnych może powodować odgłos pulsowania w uszach; pacjenci, którzy kontrolują poziom ciśnienia w lokalnych poradniach, często słyszą szumy związane z niestabilnością krążenia
- ateroskleroza – zwężenie naczyń szyjnych lub kręgowych powoduje nierównomierny przepływ krwi, co może być odczuwalne jako pulsujące wibracje w uszach;
- cukrzyca i zaburzenia metaboliczne – nieprawidłowości poziomu glukozy we krwi wpływają na mikrokrążenie w strukturach ucha wewnętrznego, zwiększając ryzyko uszkodzenia komórek słuchowych.
- problemy stomatologiczne i bóle kręgosłupa szyjnego:
- zespół stawu skroniowo-żuchwowego (SSŻ) – wady zgryzu, zaciskanie zębów i przewlekłe napięcie mięśni żuchwy mogą przenosić drgania na ucho środkowe, czego efektem bywa szum;
- dysfunkcje odcinka szyjnego kręgosłupa – stan przeciążenia mięśni karku lub zmiany zwyrodnieniowe w kręgach odcinka szyjnego prowadzą do napięcia i ucisku nerwów, co może wywoływać nieprzyjemne brzęczenie lub szmery w uszach.
- leki ototoksyczne i substancje chemiczne – niektóre farmaceutyki – np. aminoglikozydowe antybiotyki, diuretyki pętlowe, niektóre leki przeciwbólowe (np. duże dawki aspiryny) – mogą uszkadzać komórki słuchowe i wywoływać szumy uszne.
Diagnostyka szumów usznych
W celu ustalenia przyczyny szumów usznych, konieczne jest przeprowadzenie dokładnej diagnostyki. Najpierw lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, aby poznać charakterystykę dolegliwości oraz ewentualne czynniki ryzyka.
Wizyta u laryngologa jest kluczowym etapem diagnostyki szumów usznych. Specjalista ten ma do dyspozycji szeroką wiedzę oraz narzędzia diagnostyczne, które pozwalają określić przyczynę dolegliwości oraz zaproponować odpowiednie metody leczenia. Laryngolog może również ocenić, czy szumy uszne są objawem innych problemów zdrowotnych. Następnie oceni stan ucha zewnętrznego i błony bębenkowej oraz skieruje na dodatkowe badanie słuchu.
Jak poradzić sobie z szumami usznymi?
Pacjent z szumami usznymi powinien udać się do terapeuty szumów usznych w celu oceny ich nasilenia i doboru terapii. Terapia metodą TRT pozwala na zmniejszenie ich dokuczliwości w odczuciu pacjenta.
Terapia TRT została opracowana przez prof. Pawła Jastreboffa, który jest światowym ekspertem w dziedzinie szumów usznych i obniżonej tolerancji na dźwięki. Teoria TRT jest oparta na unikatowym modelu neurofizjologicznym, który stał się podstawą leczenia przewlekłych szumów usznych. Na liście osób, które ukończyły kurs prof. P. Jastreboffa w 2023 roku i są rekomendowanymi przez Pana Profesora specjalistami w leczeniu szumów usznych metodą TRT jest min. nasz protetyk słuchu, Kinga Dotka. Zatem protetyk słuchu z dodatkowym przygotowaniem, w Gorzowie Wlkp. jest dostępny w Cedis-Med Centrum Diagnostyki Słuchu.
